Dyskopatia, stan zapalny związany z degeneracją krążka międzykręgowego, jest przyczyną dolegliwości bólowych kręgosłupa , które dotykają ludzi w różnym wieku. Zdrowy kręgosłup to klucz do aktywnego życia, jednak ponad połowa Polaków doświadcza bólów pleców, które często są wynikiem chorób kręgosłupa.
Kolumna kręgosłupa zbudowana jest z kręgów, pomiędzy którymi znajdują się sprężyste krążki międzykręgowe (dyski), dzięki nim kręgosłup jest elastyczny, mobilny i jest w stanie amortyzować wstrząsy i obciążenia powstałe podczas chodzenia, biegania, skakania. Krążki międzykręgowe w 90% zbudowane są z wody, składają się z galaretowatego jądra miażdżystego i otaczającego go pierścienia włóknistego.
Dyskopatia – co to takiego?
Dyskopatią określamy wszelkie degeneracyjne zmiany dotyczące krążka międzykręgowego.
Degeneracja krążka międzykręgowego jest naturalnym procesem, który może występować wraz z wiekiem lub predyspozycjami genetycznymi. Dopiero patologiczne zmiany w rozmiarze i usytuowaniu wypukliny mogą prowadzić do dolegliwości. Choć główną przyczyną degeneracji krążków międzykręgowych jest starzenie się naszego organizmu, to czynniki takie jak: nadwaga i otyłość, obciążenia fizyczne oraz urazy mogą przyspieszać ten proces.
Współczesny tryb życia, z długotrwałym siedzeniem i brakiem aktywności fizycznej, przyczynia się do odwodnienia krążków międzykręgowych. Z uwagi że traci on sprężystość, wiotczeje pierścień włóknisty co w następstwie prowadzi do uszkodzenia struktury krążka. Czasami dochodzi do pęknięcia pierścienia włóknistego, wtedy może dojść do uwypuklenia się jądra miażdżystego. Taką sytuację nazywamy przepukliną.
Jakie są objawy dyskopatii?
Dyskopatia głównie dotyczy odcinka lędźwiowego (70% przypadków), jednak występuje również w odcinku szyjnym(20% przypadków) i piersiowym(10% przypadków). Proces zwyrodnienia krążka międzykręgowego zwykle początkowo przebiega bezobjawowo. Pierwsze objawy, to ból pleców w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Następnie ból promieniuje do pośladków, bioder, kolan czy stóp, może powodować się drętwienie. Dyskopatia odcinka lędźwiowego może wywoływać incydenty rwy kulszowej. Objawy przepukliny odcinka szyjnego to głównie bóle głowy i zawroty głowy oraz rwa ramienna(ból promieniujący do ręki).
Czy dyskopatia jest groźna?
Dyskopatia MOŻE spowodować poważne dolegliwości, jednak nie zawsze tak się dzieje. Jeśli zdiagnozowano u Ciebie dyskopatię na zdjęciu rentgenowskim czy w obrazie rezonansu magnetycznego to jeszcze się nie przerażaj, ale już zacznij działać. Mogą to być niegroźne, wstępne zmiany zwyrodnieniowe krążka, które jednak bez odpowiednich działań z czasem będą postępować.
Czy dyskopatię można wyleczyć?
Zaawansowanych zmian nie cofnie się w całości. Niemniej jednak, odpowiednia terapia i zmiana stylu życia mogą zahamować postęp choroby i poprawić komfort życia pacjenta. Fizjoterapia odgrywa kluczową rolę w terapii dyskopatii. Indywidualnie dostosowana terapia manualna, ćwiczenia i techniki relaksacyjne pomagają w utrzymaniu elastyczności kręgosłupa, wzmacnianiu mięśni, oraz co najważniejsze wyciszają dolegliwości bólowe. Odpowiednio dobrany program ćwiczeń wzmocni mięśnie pleców, których zadaniem jest zmniejszanie wszelkich przeciążeń, na które narażony jest kręgosłup. Ćwiczenia wpływają też na lepsze ukrwienie tkanek przykręgosłupowych i wspierają transport pożytecznych substancji do krążka międzykręgowego, co przyczynia się do szybszej rekonwalescencji.
Dyskopatia a aktywność fizyczna
Ograniczenie aktywności fizycznej może być konieczne w fazie ostrego stanu zapalnego. Rezygnacja ze sportu lub innych form aktywności fizycznej na stałe nie jest koniecznością. Po odpowiedniej rehabilitacji i przygotowaniu można powrócić do zajęć ruchowych, przestrzegając zaleceń specjalisty.
Przeciwdziałanie dyskopatii – profilaktyka
Skuteczna profilaktyka obejmuje aktywność fizyczną, dbanie o prawidłową postawę ciała, regularne przerwy w pracy przy biurku, oraz unikanie długotrwałego siedzenia. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców, brzucha i miednicy mogą pomóc w utrzymaniu zdrowego kręgosłupa. Edukacja na temat zdrowego stylu życia i dbanie o ergonomię środowiska pracy to kluczowe elementy przeciwdziałania dyskopatii.
W miarę postępującej wiedzy i technologii, możliwości leczenia i profilaktyki dyskopatii stale się rozwijają. Kluczowym elementem pozostaje świadomość własnego ciała, regularne badania kontrolne oraz proaktywne podejście do zdrowia kręgosłupa. Zrozumienie, że dyskopatia to nie wyrok a naturalny proces na który mamy realny wpływ jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i aktywności.